ดังที่สติธ ทอมป์สันชี้ให้เห็น สัตว์พูดได้และเวทมนตร์ดูเหมือนเป็นเรื่องธรรมดาในเทพนิยายมากกว่านางฟ้าเสีย อีก อย่างไรก็ตาม การปรากฏตัวของสัตว์ที่พูดได้เพียงอย่างเดียวไม่ได้ทำให้นิทานกลายเป็นเทพนิยาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อสัตว์นั้นสวมหน้ากากบนใบหน้ามนุษย์อย่างชัดเจน เหมือนในนิทาน ในเรียงความเรื่องOn Fairy-Storiesของ เขา เจ. อาร์. อาร์. โทลคีนเห็นด้วยกับการยกเว้น "นางฟ้า" ออกจากคำนิยาม โดยนิยามเทพนิยายว่าเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับการผจญภัยของมนุษย์ในแฟรี่ดินแดนแห่งนางฟ้า เจ้าชายและเจ้าหญิงใน เทพนิยาย คนแคระเอลฟ์ และไม่ใช่เฉพาะสายพันธุ์ที่มีมนต์ขลังอื่น ๆ เท่านั้น แต่ยังมีความมหัศจรรย์อื่น ๆ อีกมากมาย อย่างไรก็ตาม บทความเดียวกันไม่รวมนิทานที่มักถูกมองว่าเป็นเทพนิยาย โดยยกตัวอย่างเรื่องThe Monkey"s Heartซึ่งAndrew Langรวมไว้ในThe Lilac Fairy Book สตีเวน สวอนน์ โจนส์ระบุว่าการมีอยู่ของเวทมนตร์เป็นคุณลักษณะที่ทำให้เทพนิยายแตกต่างจากนิทานพื้นบ้านประเภทอื่นๆ Davidson และ Chaudri ระบุ ว่า "การเปลี่ยนแปลง" เป็นคุณลักษณะหลักของประเภทนี้ จากมุมมองทางจิตวิทยา Jean Chiriac โต้แย้งถึงความจำเป็นของเรื่องราวที่น่าอัศจรรย์ในเรื่องเล่าเหล่านี้